Αφήνοντας την ψυχή σου να σμίξει με τ' αεράκι του Αιγαίου και μαζί ν' ανηφορίσουν στις πλαγιές του Κάβο-Μαλιά και της Κυνουρίας φτάνεις στον Πάρνωνα. Εκεί αρχίζει το παιγνίδι ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, το φεγγάρι, τις σκιές του δάσους, τα ξέφωτα, τα φαράγγια. Την αυγή, ήλιος και βουνό γίνονται ένα και νοιώθεις το ελληνικό φως σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια.
Γιατί Πάρνωνας σημαίνει φως. Γιατί ο Πάρνωνας είναι φως.
ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ- ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ- ΟΙΚΙΣΜΟΙ
Ο Πάρνωνας είναι η μεγαλύτερη οροσειρά της Πελοποννήσου. Βόρεια αρχίζει από το οροπέδιο της Τεγέας και φθάνει στον Κάβο-Μαλιά σε μήκος 70 ΧΛΜ.. Ανατολικά ξεπηδάει απ' τον αφρό του Αιγαίου και σβήνει ομαλά στην κοιλάδα του Ευρώτα.
Καταλαμβάνει έκταση 2 εκ. στρέμ., εκ των οποίων τα 650.000 άνωθεν της ισοϋψούς των 1000 μ. Ψηλότερη κορυφή του η Μεγάλη Τούρλα ή Κρόνιο, με υψόμετρο 1936 μ.
Πάνω από τα 1500 μ. βρίσκουμε άλλες 10 κορυφές με σημαντικότερες τις: Μικρή Τούρλα (υψ.1800), Γαϊτανόραχη (1801), Προφήτης Ηλίας (1788), Πρεζέση(1701).
Το 14% της συνολικής έκτασης είναι η γεωργική γη ενώ το 86% δάση και βοσκοτόπια.
Το κλίμα του είναι ήπιο με σχετικά μικρή διάρκεια χιονοκάλυψης.
Είναι γενικά ομαλό βουνό, με εμφανίσεις μεταμορφωμένων ασβεστόλιθων (μάρμαρα). Το υπόστρωμα φλύσχη, σε μερικά σημεία αναδύεται στην επιφάνεια δημιουργώντας δάση μαυρόπευκου και καστανιάς, με πηγές και τρεχούμενα νερά.
Οι χείμαρροι και τα ποτάμια σχηματίζουν στο πέρασμα τους καταρράχτες και ονειρεμένα φαράγγια. Κυριότερα είναι: της Ζαρμπάνιτσας, του Λούλουγκα, του Τάνου, του Δαφνώνα και του Βρασιάτη.
Πανέμορφοι ορεινοί οικισμοί είναι διάσπαρτοι σε όλο το βουνό. Στην Τσακωνιά το Λεωνίδιο, Πραστός, Αγ. Ανδρέας, Τυρός Χάραδρος, Πλάτανος, Σίταινα, Καστάνιτσα, Αγ. Βασίλειος, Τσιτάλια, Πλατανάκι, Παλαιοχώρι, Κοσμάς.
Και ακόμα η Βλησιδιά, Μαρί, Αμυγδαλιά, Πηγάδι, Πελετά, Κουνούπια, Αγ। Δημήτριος, Γεράκι, Βρέσθενα, Πολύδροσο, Καρυές, Βαρβίτσα , Βαμβακού, Βούρβουρα, Άγιος Πέτρος, Καστριτοχώρια, Άνω Κούτρουφα, Βέρβενα, Μαυρίκι, Δολιανά.
Από την υψηλότερη κορυφή του, τη Μεγάλη Τούρλα (ή Κρόνιο), στα 1936μ., ο Πάρνωνας ή Μαλεβός καμαρώνει ως ο μεγαλύτερος ορεινός όγκος της Πελοποννήσου, καταλαμβάνοντας έκταση 2 εκατομμυρίων στρεμμάτων.
Στις ράχες του είναι σκαρφαλωμένα, άλλα ψηλότερα και άλλα χαμηλότερα, μερικά από τα πιο όμορφα και γραφικά ορεινά χωριουδάκια της Ελλάδας.
Ο Πάρνωνας δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα από τα πιο φημισμένα βουνά του κόσμου. Η άγρια φυσική ομορφιά του τοπίου περισσεύει, και αυτό το διαπιστώνει αμέσως ο περιηγητής που θα προβεί στην ευφυή κίνηση να συμμετάσχει στις πεζοπορικές διαδρομές που διασχίζουν την οροσειρά του Πάρνωνα. Αναρίθμητες βουνοκορφές, κοιλάδες και οροπέδια, απείρου κάλλους φαράγγια, πυκνή βλάστηση και δάση, σπάνια πανίδα, έχουν προκαλέσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον και έχουν διασφαλίσει τη θεσμική προστασία της περιοχής, ενταγμένης μάλιστα στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000.
Εκτός από τα δάση μαυρόπευκου, κεφαλληνιακής ελάτης, καστανιάς, τα μοναδικά φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά, τα αγέρωχα πλατάνια και τις βελανιδιές, το πανέμορφο Οικολογικό Πάρκο του Πάρνωνα φιλοξενεί και σπάνια είδη πουλιών, όπως η φάσα, το κοτσύφι, η ποντικογερακίνα, ο δρυοκολάπτης, και θηλαστικών όπως η αλεπού, ο λαγός, και το τσακάλι.
Με την πρώτη γνωριμία πραγματικά ερωτεύεστε το ανάγλυφο του βουνού, που συμπληρώνεται από καταρράκτες, τρεχούμενα νερά, σπηλιές, αλλά και πολιτιστικά απομεινάρια που ξεκινούν από την παλαιολιθική εποχή και φτάνουν μέχρι σήμερα, όπως ιερά, αρχαία λατομεία, κάστρα, αμαξοτροχιές, βυζαντινά μνημεία και μοναστήρια.
Ο ορεινός αυτός γητευτής είναι η γη της επαγγελίας για τους φυσιολάτρες αλλά και για όσους ονειρεύονται να λατρέψουν και τις δύο όψεις της φύσης, την αγνή και την άγρια, μέσα από δραστηριότητες που περιλαμβάνουν την πεζοπορία, την ορειβασία, τη σπηλαιολογία, και πολλές άλλες. Χρήσιμο λοιπόν είναι το ορειβατικό καταφύγιο 40 ατόμων του George Pierce (Γεωργίου Παπαθεοδώρου), στα 1420μ. στη θέση «Αρνόμουσγα», το οποίο διαθέτει μεταξύ άλλων τζάκι, σόμπες πετρελαίου, κουζίνα, υδροδότηση από πηγή, τουαλέτες, ακόμα και γήπεδα μπάσκετ και βόλεϊ. Για περισσότερες πληροφορίες τηλεφωνείστε στον Ελληνικό Ορειβατικό Σύλλογο Σπάρτης, 2731022574.
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Στον Πάρνωνα υπάρχουν σημαντικοί βιότοποι, γεγονός που οδήγησε την πολιτεία να τον χαρακτηρίσει Οικολογικό Πάρκο.
Σύμφωνα με αυτό οι διάφορες περιοχές, ανάλογα με το οικολογικό ενδιαφέρον που παρουσιάζουν, κατανέμονται ως εξής:
α) Ζώνες απόλυτης προστασίας της φύσης.
β) Περιοχές απλής προστασίας της φύσης.
γ) Περιοχές Οικοανάπτυξης.
Με το διάταγμα αυτό, που υλοποιεί μια αρκετά άρτια περιβαλλοντική μελέτη, καθορίζονται οι όροι προστασίας των παραπάνω περιοχών, τα προτεινόμενα έργα, οι τρόποι και τα όργανα διαχείρισης.
Τα προστατευτικά μέτρα του πάρκου σκοπό έχουν τόσο να διασώσουν τα τοπία και τα απειλούμενα οικοσυστήματα όσο να προστατεύσουν και να αναδείξουν την πολιτιστική κληρονομιά και τους οικισμούς.
Οικότοποι
Ο Πάρνωνας φημιζόταν, από «τα παλιά τα χρόνια», για τα εκτεταμένα δάση του. Βέβαια, η μακρόχρονη ανθρώπινη παρουσία έχει αλλοιώσει σημαντικά την αρχική φυσιογνωμία της περιοχής, όμως η βλάστηση, οι τύποι οικοτόπων και η χλωρίδα διατηρούν, ακόμα και σήμερα, υψηλή οικολογική αξία.
Στην περιοχή του Πάρνωνα υπάρχουν περισσότεροι από 15 τύποι οικοτόπων. Μερικοί από αυτούς είναι μοναδικοί ή ιδιαίτερα αξιόλογοι για τον ελλαδικό και τον ευρωπαϊκό χώρο, όπως είναι οι εκτεταμένες δασικές εκτάσεις με μαύρη πεύκη, τα δάση με δενδρόκεδρο στη Μονή Μαλεβής, οι καστανεώνες στην Καστάνιτσα, η παράκτια λίμνη του Μουστού νότια του Άστρους, η χαράδρα του Δαφνώνα κ.ά.
Πάρνωνας: Ενας κρυμμένος θησαυρός
Εκπληκτικά φαράγγια, μοναδικά οροπέδια, ιστορικές μονές, δασωμένες πλαγιές και πανέμορφα χωριά στο μεγαλύτερο ορεινό όγκο της Πελοποννήσου
Το εκτεταμένο δασικό δίκτυο σε συνδυασμό με το ομαλό έδαφός του, κάνουν τον Πάρνωνα ένα εξαιρετικό πεδίο για εκτός δρόμου οδήγηση και φυσιολατρικές δραστηριότητες.
Οι δασικοί δρόμοι, που είναι σχεδόν όλοι σηματοδοτημένοι από το Δασαρχείο Σπάρτης, είναι ο καλύτερος τρόπος για να εξερευνήσετε το μεγαλύτερο κομμάτι του βουνού
